Reizen zonder verwachtingen: hoe teleurstellingen onderweg soms ontstaan

Reizen zonder verwachtingen. Dat klinkt misschien helemaal niet leuk. Alsof je jezelf afvraagt waarvoor je het reizen dan doet. Je boekt tenslotte een reis omdat je bepaalde verwachtingen van een land hebt. Van een cultuur, van de mensen. Van het reizen zelf. Verwachtingen die passen bij jou als persoon en je dromen. Die jou vrolijk maken en gelukkig.

Maar wat nu als die verwachtingen niet uitkomen? Dat kan natuurlijk altijd gebeuren. Op elk vlak in je leven. Teleurstellingen horen erbij en die kun je ook niet voorkomen als je je dromen na probeert te leven. Toch valt het mij op dat het lijkt alsof steeds meer mensen teleurgesteld raken tijdens het reizen. Dat heb ikzelf ook wel eens. Komt dit doordat mijn eigen verwachtingen dan te hoog zijn? Of zit er misschien meer achter?

Hoe ik ineens begreep hoe teleurstellingen onderweg ontstaan

Hoe ik op het onderwerp ‘reizen zonder verwachtingen’ ben gekomen? Doordat ik een tijd geleden ineens heel duidelijk zag hoe te hoge verwachtingen soms ontstaan. Het was op een heel warme zaterdagmiddag in Chiang Mai, Thailand. Samen met Daan zat ik bij HeartWork the Sharing Space, onze vaste werkplek in de drie weken dat we in Chiang Mai zaten, onze reis naar Oman te plannen. Als reisblogger lees ik zelf ook graag anders reisblogs om inspiratie op te doen. En zo kwam ik op een reisblog terecht waar wat goede tips voor Oman op stonden. De artikelen stonden vol met echt prachtige foto’s en ik geloof dat ik elke tip op heb geschreven. Want alles zag er zo fantastisch mooi uit op de plaatjes. Ik werd steeds enthousiaster over onze aankomende reis. Wat had ik zin om al dat moois in het echt te gaan zien!

Omdat ik écht niets wilde missen tijdens onze roadtrip door Oman, besloot ik nog wat verder te googelen. Zo kwam ik uit op een andere website. De tips die daarop stonden waren vrijwel identiek aan het eerdere artikel dat ik had gelezen, maar de foto’s daarentegen… Met verbazing vergeleek ik ze met de foto’s op de andere website. Waar op de ene reisblog bijna geen mensen in de foto’s te zien waren, stonden de foto’s op de andere website vol met toeristen. De authentieke straten in de typische Omaanse dorpjes met huizen van klei waren ineens helemaal niet zo leeg en kleurrijk. En het water bij de wadi’s zag er nog steeds niet verkeerd uit, maar echt niet zo azuurblauw dat mijn ogen er bijna weer pijn van gingen doen.

Hoe mijn verwachtingen op reis soms ook te hoog zijn

Hoe Oman in het echt was? Dat heb ik jammer genoeg nooit kunnen ervaren. Wegens omstandigheden moesten we onze reis annuleren en kwamen we eerder terug in Nederland. Maar die middag in Chiang Mai zette mij wel aan het denken. En het maakte mij zelfs wat boos. Vind je het gek dat mensen te hoge verwachtingen krijgen en teleurgesteld raken?

Een kleine maand later ervaarde ik de teleurstelling wél in het echt op de Filipijnen. Ik had zo veel goede berichten gelezen over Port Barton, het ‘slaperige vissersdorpje’ aan de westkust van Palawan. Als ik aan een slaperig vissersdorpje denk, dan denk ik aan wat houten huisjes, niet veel accommodaties en restaurants, een heel rustig sfeertje en een handvol gezellige backpackers en locals.

Dat wij vervolgens eindigden in een 18-persoons dorm omdat er in de ruim 100 accommodaties in het dorp geen lege kamer meer te vinden was, en de stampende muziek en kotsende backpackers het straatbeeld vulden, kwam dus niet echt overeen met mijn verwachting. Het beeld van Port Barton dat ik in mijn hoofd had gevormd, bleek helemaal niet overeen te komen met de werkelijkheid. Het week zelfs zo erg af dat de teleurstelling niet verdween. Port Barton kwam bij ons op het lijstje terecht van onze grootste reisdecepties.

Iedereen ervaart een andere werkelijkheid

Ergens weet je vaak wel dat je niet alles moet geloven wat je leest. Want wat voor de een de werkelijkheid is, hoeft dat voor de ander nog niet te zijn. Het zou kunnen dat mensen Port Barton als slaperig vissersdorpje ervaren. Dat is hun werkelijkheid en voor hun gevoel spreken ze dan ook de waarheid. Ik zal ook nooit beweren dat ze niet de waarheid spreken, maar mijn werkelijkheid is op dat moment wel anders.

Daarom focus ik mij bewust ook nooit op één bron, maar probeer ik informatie vanuit verschillende hoeken te krijgen. In het geval van Port Barton was al deze informatie vrijwel unaniem en dan lopen je verwachtingen hoog op. Want wat kan er dan nog misgaan? In mijn geval waarschijnlijk de ultrasnelle veranderingen in het dorp, waardoor informatie heel snel achterhaald is. Mensen die het echt als slaperig vissersdorpje hadden ervaren, waren er een tijd geleden eens geweest. En daarnaast het bezoeken van het dorp in het hoogseizoen. Het aantal reizigers kan dan explosief toenemen.

Op het moment dat je hoofd informatie opneemt, krijg je daar bepaalde verwachtingen bij. Daar kun je gewoon niets tegen doen. Dat is menseigen. Maar hoe kun je ervoor zorgen dat je de juiste verwachtingen krijgt? En hoe kun je dan eigenlijk reizen zonder verwachtingen die veel te hoog gegrepen zijn? Dat is iets wat je zelf in de hand kunt hebben.

Fake it till you make it

Ben je als persoon visueel ingesteld, dan zul je al sneller geneigd zijn reisinspiratie op te doen aan de hand van foto’s. Waarom zijn Instagram en Pinterest anders zo explosief gegroeid de laatste jaren? Maar met beelden vind ik het nog moeilijker om de juiste verwachtingen in mijn hoofd te scheppen. Waar mensen in tekst voor mijn gevoel vaak nog wel echt eerlijk een omgeving beschrijven, gebeurt dit met beeld veel minder. Onbewust, maar veelal bewust.

Je ziet maar een heel klein stukje van de werkelijkheid, en die wordt vaak ook nog eens veel mooier gemaakt door allerlei filters, camerahoeken en andere opsmuk. En hoewel je bij een te mooie foto ergens echt wel weet dat de werkelijkheid anders is, wordt er toch goed ingespeeld op je verlangens. Want hoe tof zou het zijn om ook zoiets moois in het echt te zien? Onbewust maak je dus toch die verwachtingen aan, en voor je het weet momt de realiteit uit in een teleurstelling.

Ik geef het meteen toe: ook ik gooi vaak genoeg toch even een filter over mijn foto’s heen. Ook ik hou van mooie plaatjes. En ik vind het fijn dat er een bepaalde stijl op mijn website ontstaat waaraan je The Wandering Mind herkent. Alleen probeer ik dit niet op zo’n manier te doen dat de werkelijkheid er compleet uit verdwijnt. Wat ik dus zie, is mijn werkelijkheid. Maar ik ken het hele verhaal erachter. Misschien zie jij dit ook weer anders?

Tips om vaker te reizen zonder verwachtingen

#1 – Kijk niet te veel naar social media

Mijn absolute tip #1: kijk niet té veel naar social media. Zelf maak ik nog maar weinig gebruik van reisgidsen en als ik een reis plan, doe ik dit vrijwel altijd met behulp van online bronnen. Maar ik probeer te voorkomen dat ik alleen maar mooie plaatjes kijk en aan de hand daarvan mijn route bepaal. Teleurstellingen liggen dan sneller op de loer, omdat niets van wat ik online heb gezien op de werkelijkheid gebaseerd is.

#2 – Plan je reis niet helemaal maar zie wat er gebeurt

Als je spontaan ergens naartoe gaat zonder ook maar iets erover te weten, dan ben je volledig aan het reizen zonder verwachtingen. Kun je dan teleurgesteld raken? Eigenlijk niet. Tenzij je het voor elkaar krijgt alsnog verwachtingen in je hoofd te scheppen die nergens op gebaseerd zijn. Maar in dat geval kan het handig zijn om eens te rade te gaan bij je zelf. Is er iets wat je verlangt? Als je dat beter weet, kun je daarop inspelen.

# 3 – Reis hoe jij wil en niet op de manier die van je verwacht wordt

‘Wat zonde dat jullie daar niet naartoe zijn geweest!’ is een zin die wij best vaak te horen hebben gekregen. Wij slaan namelijk soms wel eens bekende toeristische plekken over omdat ze ons niet trekken. En waarom zouden we er dan naartoe gaan? Omdat het hoort? Nee, dank je. We trekken liever ons eigen plan met activiteiten die bij ons passen. De kans is dan toch veel groter dat we het echt leuk vinden?

# 4 – Wees ook gewoon eens teleurgesteld

Zoals ik in het begin van dit artikel al zei: teleurstellingen horen bij het leven! Je voorkomt het niet en het dient ook eigenlijk wel een doel: je weet daarna weer heel goed wat je niet leuk vindt. Dus accepteer ook gewoon het feit dat je tijdens het reizen echt wel eens teleurgesteld zult raken. Maar maak niet zelf je verwachtingen té hoog en baseer ze niet op informatie waarvan je eigenlijk al weet dat die niet de werkelijkheid is. Op die manier voorkom je teleurstellingen die helemaal nergens nodig voor zijn.

#5 – Reis bewust en wees dankbaar voor wat je meemaakt

Natuurlijk moet je dankbaar zijn voor het feit dat je kunt reizen. Want er zijn genoeg mensen wereldwijd die dat niet kunnen. Maar dit betekent natuurlijk niet dat je niet eens een keer teleurgesteld mag zijn. Misschien valt een bestemming vies tegen, zoals bij ons Port Barton. Of is het reizen zelf helemaal niet wat je ervan verwachtte. Dat kan soms ook gebeuren. Maar door dankbaar te zijn voor de kleine dingen en mindful te reizen leer je wel ook anders te kijken naar dingen. Het zou je zomaar kunnen helpen om teleurstellingen te voorkomen.

Hoe zit het met jouw verwachtingen op reis? Kun jij reizen zonder verwachtingen? En ben je wel eens teleurgesteld geweest in een bestemming?